با افزایش جمعیت، شهرها به شدت گسترش یافتند به گونه‌ای که دولت‌ها با مفهوم جدیدی به نام کلان‌شهرها مواجه شدند. مدیریت کلان‌شهرها همواره با چالش‌های متعددی مواجه بوده است. تولید حجم عظیمی از زباله‌ها و ضایعات توسط شهروندان و صنایع، شهرداری‌ها را با مشکلات زیادی مواجه کرده است. مدیریت هوشمند ضایعات به دنبال جمع‌آوری، انتقال، بازیافت و دفع اصولی زباله‌های شهری منطبق با اصول بهداشتی و شیوه‌های بهینه می‌باشد.
زندگی در شهر هوشمند یک واقعیت انکارناپذیر است که برای تحقق آن باید زیرساخت‌های مختلفی از جمله مدیریت هوشمند پسماند و زباله را ایجاد نمود. چه بهتر که این تفکیک زباله از مبدا و با کمک سطل‌های زباله هوشمند صورت پذیرد. با رشد اینترنت اشیا و هوش مصنوعی، تحقق چنین زیرساخت‌هایی بسیار ساده‌تر از قبل گشته است.
اهداف سیستم‌های مدیریت هوشمند ضایعات
در سیستم‌های مدیریت هوشمند ضایعات سعی می‌شود تا هزینه‌های مالی و زیست محیطی دفع زباله کاهش یابد و طوری عمل شود تا زباله‌ها کمترین تاثیر منفی را بر روی زندگی انسان‌ها داشته باشند.
مسئله اصلی در دفع هوشمند زباله این است که چنین سیستم‌هایی همواره ثابت نیستند و با توجه به شرایط محیطی یا قوانین کشوری باید طراحی شوند. انعطاف‌پذیری و قابلیت تغییر از ویژگی‌های مهمی است که باید در طراحی سیستم‌های مدیریت زباله در نظر گرفته شود.
مزایای سیستم‌های مدیریت هوشمند زباله
- دفع اصولی زباله‌ها
- بازیافت مواد آلی و عناصر ارزشمند از زباله‌ها
- کاهش اثرات زیست محیطی
- عدم ایجاد بیماری برای انسان‌ها و حفظ حیات‌وحش
- کاهش دخالت نیروی انسانی در دفع زباله
- درآمدزایی و اشتغال‌آفرینی با استفاده مجدد از زباله‌ها و ضایعات
سطل زباله هوشمند شهری
مدیریت پسماندها همیشه برای شهرداری‌ها دردسرساز بوده است. زیرا که جداسازی ضایعات از یکدیگر و دفع یا بازیافت اصولی آن‌ها کاری دشوار و هزینه‌بر است.
معمولا این جداسازی توسط نیروی انسانی صورت می‌پذیرد. این عوامل انسانی بعد از مدتی به عوارض شدید جسمی دچار می‌شوند و از کار افتاده می‌شوند که باعث هزینه‌های سنگینی برای جامعه و مدیریت شهری می‌شود. به همین دلیل محققان سعی نموده‌اند تا با ارائه طرح‌های مختلفی تا حدامکان فرآیند بازیافت زباله‌ها را هوشمند نمایند.
سطل زباله هوشمند با شناسایی ماهیت زباله‌ها، هر نوع از آن‌ها(شیشه، کاغذ، پلاستیک و..) را در محفظه مخصوصی نگهداری می‌کند. بعد از این که هر محفظه پُر شد با استفاده از سیم کارتی که بر روی آن محفظه نصب شده است آلارمی را به مرکز مدیریت پسماند می‌فرستد تا ماشین‌ها مکانیزه حمل زباله نسبت به تخلیه آن محفظه اقدام کنند.
سطل زباله هوشمند خانگی
امکان تفکیک زباله‌های خانگی و اداری به سادگی در محل وجود دارد. در سطل‌های زباله هوشمند شاهد سنسوری هستیم که می‌تواند با کمک فرامین صوتی و بدون دخالت دست درب سطل زباله را باز کرد. در داخل این سطل‌ها یک نایلون پلاستیکی وجود دارد که بعد از تکمیل ظرفیت محفظه سطل به صورت اتومات درب آن بسته می‌شود تا زباله‌ها با محیط خارج تماسی نداشته باشند. سپس آلارم پُر بودن سطل زباله صادر می‌شود تا ساکنین خانه نسبت به تخلیه سطل اقدام کنند.
در برخی از مدل‌های سطل زباله خانگی شاهد وجود چندین محفظه برای جداسازی انواع زباله‌ها هستیم. سطل‌های زباله خانگی با استفاده از اشعه مادون قرمز یا لوله‌های شستشوی مخصوصی که دارند گندزدایی می‌شوند. این ضدعفونی ها باعث می‌شود تا از انتشار ویروس یا بیماری جلوگیری شود و این سطل‌ها برای استفاده در محیط‌های حساسی نظیر بیمارستان‌ها و مراکز درمانی ایده‌آل شوند.
مدیریت پسماند شهری در مشهد
جمعیّت زیاد شهر مشهد و خیل عظیم زائران و گردشگرانی که به این شهر می‌آیند موجب شده تا مدیریت پسماند شهری یک ضرورت انکارناپذیر باشد. سازمان پسماند شهرداری مشهد با استفاده از فناوری‌های پیشرفته سعی کرده است تا زیرساخت‌های لازم برای مدیریت هوشمند ضایعات را فراهم بیاورد.
از همین‌رو شهرداری مشهد از چند سال گذشته سیستم مدیریت یکپارچه شهری در جمع‌آوری پسماند را ایجاد کرده است و سعی نموده با آموزش اصولی به شهروندان کمک شایان توجهی را در حفظ محیط زیست بنماید.
