اینترنت اشیا(IoT) یک موضوع بین رشتهای محسوب میشود که توانسته است در زمینههای مختلفی ورود کند و تاثیرات مثبتی را از خود به جا گذارد. اینترنت اشیا پزشکی (IoMT) یکی از حوزههایی میباشد که در سالیان اخیر توانسته است رشد قابل توجهی پیدا کند.
IoMT شامل مجموعهای از تجهیزات و لوازم هوشمند پزشکی میباشد که به صورت وایرلس(بیسیم) به شبکه اینترنت متصل میشوند و میتوانند با رصد محیط و بدن بیماران در کنترل بیماریها و بهبود سلامت بیماران موثر واقع شوند.
مزایای اینترنت اشیا پزشکی
گجتها و پوشیدنیهای هوشمند پزشکی به عنوان یک ابزار مهم در کنترل سلامت بیماران، سالمندان و ورزشکاران محسوب میشوند. معمولا این دسته از افراد با خطرات و تهدیدات زیادی مواجه هستند. خطر از دستدادن تعادل یا فراموش کردن مصرف داروها از موضوعاتی است که این قبیل ازافراد با آن مواجه هستند.
مهمترین مزایای سیستمهای اینترنت اشیا پزشکی عبارتند از:
- کاهش زمان انتظار بیماران
- کاهش هزینههای درمان و بهبود نتایج آن
- کاهش خطاهای انسانی
- امکان کنترل و درمان بیماری از راه دور
- کنترل میزان مصرف دارو
- تامین زنجیره دارو و تجهیزات پزشکی
- ردیابی سالمندان و بیماران آلزایمری
- کنترل تجهیزات پزشکی و جلوگیری از سرقت آنها
- کنترل میزان فشارخون و قند خون بالا و کاهش عوارض جانبی این نوع از بیماریها
- و..
۸ نمونه کاربردی از اینترنت اشیا پزشکی
در دهههای آینده شاهد انقلاب بزرگی در بهداشت و درمان خواهیم بود. افزایش کیفیت در سیستم بهداشت و درمان باعث شده تا امید به زندگی در بین مردم افزایش یابد. در ادامه ۸ نمونه از کاربردهای اینترنت اشیا را در سیستمهای مراقبت بهداشتی مورد بررسی قرار میدهیم:
۱- درمان سرطان
سیستم نظارت هوشمند CYCORE سعی دارد با کنترل مستمر فشارخون و وزن افراد، احتمال ابتلا به سرطان را در آنها پیشبینی کند. این سیستم با کمترین تداخل در زندگی روزمره افراد، احتمال وقوع بیماریها را بدست میآورد.
۲- کنترل میزان گلوکز قند خون
ثابت شده است که دیابت یک بیماری مزمن است که میتواند زمینهساز بیماریهای دیگر شود. دیابت را میتوان با تجهیزات هوشمندکنترل کرد.
CGM یک سیستم مانیتور پیوسته قندخون میباشد. این سیستم با کنترل مرتب قندخون، میزان انسولین لازم را از طریق کپسول مایع انسولین به بیمار تزریق میکند. بدین صورت امکان نوسان میزان قندخون به حداقل خواهد رسید.
۳- اسپریهای تنفسی اتومات
ماننتد بیماری دیابت، آسم و بیماریهای تنفسی هم میتوانند خطرآفرین باشند و جان صدها میلیون انسان را در جهان مورد تهدید قرار دهند.
Propeller Health یک فناوری استنشاقی هوشمند است که با استفاده از حسگرهای محیطی علائم بیماران را مورد بررسی قرار میدهد و در زمان نیازداروی تنفسی را داخل دهان بیماراسپری میکند.
۴- سنسورهای خوراکی
تصویربرداری یا اسکن اعضای داخلی بدن همواره کاری پیچیده و پرمخاطره بوده است. Proteus Digital Health کپسولهای خوراکی قابل هضمی هستند که میتوان از آنها برای تصویر برداری داخلی یا تزریق دارو به اعضای داخلی بدن استفاده کرد. این کپسولهای خوراکی میتوانند در فواصل زمانی معین دارو را در داخل بدن آزاد کنند.
۵- لنزهای تماسی هوشمند
لنزهای تماسی هوشمند پزشکی یک نمونه خاص از اینترنت اشیا پزشکی می باشند. در سال ۲۰۱۴، شرکت Google Life Science در پروژهای به نام Verily نوعی از لنزهای تماسی هوشمند را عرضه کرد که از طریق اشک چشم میزان قندخون را اندازهگیری میکردند. این لنز در صورت بالا بودن قندخون، هشداری را به بیماران ارسال میکرد.
۶- کنترل افسردگی با نرمافزارهای Apple Watch
فناوریهای پوشیدنی همیشه نباید در زمینه طبّی و پزشکی مورد استفاده قرار گیرند. Takeda Pharmaceuticals بستری برای کنترل سلامت روانی و شناختی میباشد که با استفاده از نرمافزارهای اپلواچ به نظارت وارزیابی افراد میپردازد تا اختلالات روانی و افسردگی را در آنها شناسایی کند.
۷- آزمایش انقعاد خون
بیمارانی که مشکلات ضدانقعاد خون دارند همواره با تهدیداتی جدّی مواجه هستند. Roche یک سیستم کنترلی است که با استفاده از بلوتوث سرعت لخته شدن خون را به بیماران اطلاع میدهد.
۸- کنترل بیماری پارکینسون
اختلال در حرکت یا همان بیماری پارکینسون از بیماریهایی است که محققان برای کنترل آن از یک API منبع باز استفاده میکنند. به طور معمول وضعیت بیماری پارکینسون به صورت حضوری مورد بررسی قرار میگیرد. امّا با کمک این API میتوان بیماران را به صورت مداوم و خودکار تحت درمان قرار داد.
اینترنت اشیا پزشکی هنوز در ابتدای راه خود قرار دارد. هنوز نگرانیهای جدّی درباره عملکرد و امنیت تجهیزات هوشمند متصل به اینترنت وجود دارد. هدف اینترنت اشیا افزایش کیفیت زندگی انسانها میباشد و IoMT میتواند دنیای انسانها را زیباتر کند و حسی بهتری را به آنها بدهد.